Gastenboek

Bij wijze van Gastenboek kunt u in deze log algemene opmerkingen, vragen of suggesties naar aanleiding van of over deze weblog kwijt!

Onderscheid maken

Onderscheid maken wordt in onze huidige cultuur al gauw aangemerkt als discrimi- natie en alszodanig verworpen of zelfs verboden.

Beschuldigingen
Met zekere regelmaat wordt daarom ook de Katholieke Kerk beschuldigd van het maken van onterecht onderscheid. De Kerk maakt immers onderscheid tussen gewijde leden die wel en ongewijde leden die geen Sacramenten mogen bedienen, tussen mannen die wel en vrouwen die geen gewijde ambten mogen bekleden, tussen katholieken die wel en andersgelovigen die niet ter Communie mogen, enzovoort…

Alternatieven
Maar is het maken van onderscheid wel zo verwerpelijk als doorgaans wordt voorge- steld…? En wat zijn de alternatieven…? Naast het maken van onderscheid zijn er twee andere mogelijkheden, namelijk het scheiden en het gelijkschakelen. Laten we deze drie manieren iets nader bekijken:

Onderscheiden
Onderscheid maken betekent dat we verschillen zien en die verschillen erkennen en tevens dat we de verschillende objecten niet scheiden, maar bij elkaar houden. Door het erkennen van verschillen wordt recht gedaan aan de verscheidenheid van de werkelijkheid en door het niet scheiden wordt bijeengehouden wat bijeen hoort.

Scheiden
Het zien van verschillen leidt eerst tot het maken van een onderscheid, maar kan ook heel gemakkelijk doorslaan naar het maken van een scheiding. Als we hebben geconstateerd dat twee dingen verschillen, dan hebben we immers gauw de neiging om een voorkeur voor xc3xa9xc3xa9n van beide (of meerdere) uit te spreken en daarmee een afkeur voor het andere. Een volgende stap is dan de concentratie op of zelfs het in bezit nemen van het ding van onze voorkeur en het afwijzen, verwijderen of zelfs vernietigen van het andere ding (“ding” kan ook door “mens” worden vervangen)…

Gelijkschakelen
Het gelijkschakelen is de optie die onder de benaming “gelijke behandeling” tegen- woordig de voorkeur geniet. Goed beschouwd is gelijk behandelen eigenlijk helemaal niet zo mooi als het lijkt, want daarmee wordt gelijk gemaakt wat niet gelijk is. Van nature is immers niets precies gelijk en mensen zijn al helemaal niet gelijk aan elkaar. Mensen worden juist gekenmerkt door de manier waarop zijn van elkaar verschillen, waarop elk individu anders, zelfs uniek is!
Het gelijk behandelen van mensen kan in bepaalde specifieke gevallen goed zijn, maar moet beperkt blijven, want mensen teveel gelijk behandelen doet afbreuk aan het feit dat zij niet gelijk zijn, doet onrecht aan hun individualiteit en eigenheid.

Overeenkomsten
Hoewel scheiden en gelijkschakelen op het eerste gezicht heel verschillend lijken, hebben zij met elkaar gemeen dat zij beiden focussen op xc3xa9xc3xa9n alternatief: bij het scheiden kiest men het ene en verwerpt men het andere, bij het gelijkschakelen kiest men xc3xa9xc3xa9n aspect of alternatief uit, dat dan de standaard wordt waaraan het andere dient te worden aangepast.
In beide gevallen gaat verscheidenheid verloren en blijft er een uniforme eenvormig- heid over. Daarmee staan zowel het scheiden als het gelijkschakelen tegenover het onderscheiden, dat de verschillen weliswaar inziet, maar niet scheidt of gelijkschakelt.

Conclusie
Gezien de menselijke verscheidenheid verdient niet het scheiden, noch het gelijk- schakelen, maar alleen het onderscheiden onze voorkeur. Onderscheiden doet recht aan de eigenheid en individualiteit die zo kenmerkend is voor de mensheid en houdt tegelijk deze verscheidenheid bijeen. Daarmee is onderscheid maken niet alleen menswaardig, maar ook katholiek, dat letterlijk immers ‘universeel’ en ‘alomvattend’ betekent…

Dubbel-bisdom…

Vandaag vieren de bisdommen Rotterdam en Groningen dat zij 50 jaar geleden zijn opgericht.
In Rotterdam werd dat herdacht met een plechtige eucharistie- viering waar ook prins Willem Alexander en prinses Maxima bij aanwezig waren.
In Groningen werd ter gelegenheid van dit jubileum bekend gemaakt dat het bisdom voortaan Groningen-Leeuwarden zal heten.

Historisch
Met deze naamswijziging wil men het oude bisdom Leeuwarden in herinnering roepen, dat in 1559 werd opgericht, maar door de Reformatie al na enkele decennia aan zijn eind kwam. Tevens zou het "bijdragen tot een goede uitoefening van de zielzorg wanneer rekening wordt gehouden met de verscheidenheid van het Godsvolk en de eigen aard van aardrijkskundige en historische personen of plaatsen", zoals de officixc3xable goedkeuring van de naam door het Vaticaan vermeldt.

Eenheid
Hoe aardig deze redenering ook klinkt, toch gaat er met de dubbele naam een belangrijk symbolisch element verloren: een bisschop staat als vertegenwoordiger van Christus namelijk voor de eenheid. Zijn bisdom wordt genoemd naar de stad waar hij zijn zetel heeft en zoals de persoon van de bisschop de geestelijke spil van de rondom hem verzamelde gelovigen is, is ook de bisschopsstad het centrum van het bisdom.

Hogerop
Door een bisdom naar twee steden te noemen wordt afbreuk aan deze symbolisering van en dit uitzicht op eenheid gedaan. Vernoeming naar twee steden is het buigen voor al te menselijk en kleinburgerlijk provincialisme, is kijken naar beneden in plaats van naar boven…
De bisschop en zijn zetel zijn weliswaar aardse realiteiten, maar moeten juist daarom naar boven verwijzen, naar de Paus te Rome en naar Christus in het Hemelse Jeruzalem – xc3xa9xc3xa9n en onverdeeld!

Alternatief
Er zijn wel meer bisdommen met een dubbele naam, denk aan Mechelen-Brussel en Mxc3xbcnchen-Freising, dus er is een precedent voor de actie van het bisdom Groningen, zij het dat het in de genoemde gevallen gaat om oude en eerbiedwaardige bisdommen, terwijl het bisdom Leeuwarden maar een heel kortstondig bestaan heeft gekend.
Anderzijds is het een goed gebruik in de Kerk om oude plaatsen waar geen bisschop meer resideert te vergeven aan titulair bisschoppen. Dat zijn bisschoppen die wel gewijd zijn, maar zelf geen zetel hebben en bijv. als hulpbisschop of nuntius fungeren. Zij krijgen dan zo’n oude zetel toegewezen, waarmee de herinnering daaraan levend wordt gehouden.

Maria Lichtmis

Vandaag, 2 februari, is het feest van Maria Lichtmis. In vroeger eeuwen was dit een bekende kerkelijke feestdag, maar tegenwoordig zegt het de meeste mensen weinig of niets meer en zijn de oude gebruiken vaak in vergetelheid geraakt.Op Maria Lichtmis wordt herdacht en gevierd dat Jezus naar de tempel werd gebracht om daar, volgens de Joodse wet, 40 dagen na de geboorte, een reinigingsritueel te onder- gaan en aan God te worden opgedragen. Daarom heet dit feest tegenwoordig officieel "de opdracht van de Heer in de tempel".

Getuigen hierbij waren de oude Simeon, over wie voorzegd was dat hij niet zou sterven voordat hij de Messias had gezien, en de profetes Anna. Beide staan symbool voor het uitzien naar de verschijning van de Verlosser.

In de kerkelijke traditie werd is dit uitzien naar Christus, het Licht van de wereld, gesymboliseerd door kaarslicht, waarmee voor deze gelegenheid het altaar extra rijkelijk is verlicht. Tevens worden tijdens de Mis, die begint met een kaarsen/lichtprocessie, de kaarsen gewijd. Hiervan komt de naam "Lichtmis".

Met dit feest werd tevens een heidens gebruik gekerstend, waarmee met het langer worden van de dagen, werd uitgezien naar de naderende lente.

De liturgische kleur voor het feest van Maria Lichtmis is wit.